Początki dębnowskiego biegu sięgają 1966 roku. Wtedy to, Henryk Witkowski wpadł na pomysł, by uczcić przypadający jubileusz 1000-lecia państwa polskiego zorganizowaniem biegu. Nie były to czasy łatwe, bo każda inicjatywa wymagała aprobaty ówczesnych władz państwa. Stąd też inicjator naszej imprezy zaproponował historyczną trasę z Cedyni do Siekierek.

    Pierwsza edycja biegu odbyła się 22 lipca 1966 roku pod nazwą: I Mały Maraton „O Błękitną Wstęgę Granicy Pokoju”. Na dystansie 21,5 km wystartowało 24 zawodników. Zwyciężył Zdzisław Bogusz. I chyba nikt nie myślał wtedy, że bieg będzie miał dłuższą tradycję.

    Dystans stopniowo wydłużano. Wreszcie w 1969 roku zyskał on miano pełnego maratonu. Jednocześnie bieg otrzymał rangę mistrzostw Polski. Impreza zyskiwała znaczenie międzynarodowe. Gościliśmy bowiem biegaczy nie tylko z krajów ościennych, ale praktycznie z każdego kontynentu. Najsłynniejszym biegaczem zagranicznym, który brał udział w naszym maratonie był Ronald Hill, który przed startem w Dębnie w 1975 roku legitymował się już złotym i brązowym medalem Mistrzostw Europy oraz zwycięstwem w legendarnym maratonie w Bostonie.

    W 1973 roku impreza została przeniesiona z Cedyni do Dębna, gdzie początkowo (do 1986 roku) rozgrywana była na trasie składającej się z pięciu pętli: Dębno-Barnówko-Dębno. To na tej trasie rodziła się legenda niesamowitego Ryszarda Marczaka.

    W 1979 roku na starcie maratonu w Dębnie stanęła pierwsza w historii tego biegu kobieta – Christa Vahlensieck z Niemiec. Szlak polskim maratonkom przecierała zaś w 1981 roku Anna Bełtowska.

Rok 1986 przyniósł zapisany na kartach historii światowego maratonu bieg, kiedy to padły dwa rekordy Polski. Antoni Niemczak uzyskał niebotyczny wynik 2:10:34. Renata Walendziak zaś 2:32:30. Rezultaty tego biegu oszałamiały. Wynik 2:20:00 dawał dopiero 35 miejsce. I był to praktycznie ostatni bieg na tej trasie…

    Od 1987 roku zawodnicy rywalizowali na trasie składającej się z trzech pętli w konfiguracji: Dębno – Dargomyśl – Cychry – Dębno lub Dębno – Cychry – Dargomyśl – Dębno. Na pewno nie była ona tak płaska i sprzyjająca dobrym wynikom jak ta poprzednia, ale powodowała mniejszą liczbę „dubli”.

    W 1988 roku na starcie maratonu w Dębnie stanęła Wanda Panfil, która rozpoczynała swoją maratońską karierę. Rywalki nie miały z nią szans. Zwyciężyła z czasem 2:32:23 ustanawiając jednocześnie nowy rekord kobiet Maratonu Dębno. Rekord Wandy Panfil przetrwał do 2003 roku. 

W latach 1991-1998 maratonu w Dębnie nie rozgrywano. Jego powrót na ulice miasta w 1999 roku budził w mieszkańcach mnóstwo zagadek. Wielu zastanawiało się czy powrót tej sztandarowej dla Dębna imprezy biegowej będzie jedynie epizodem czy jednak udanym powrotem do wieloletniej tradycji.

    Frekwencja biegu rosła z roku na rok. Co prawda w 1999 roku bieg ukończyło 89 osób. Ale już w kolejnych latach tendencja była wyraźnie wzrostowa. W 2000 roku Dębno uzyskało prawo do organizacji Mistrzostw Polski Kobiet w Maratonie, a w 2001 także w kategorii mężczyzn.

    Wydarzeniem 29. Maratonu Dębno 2002 był pierwszy w historii naszego biegu start zawodników z Afryki. Byli to Kenijczycy – Samwel Tangus oraz Paul Ngeny. Budzili oni podziw publiczności obserwującej rywalizację maratońską.

    Wizytówką 30. Maratonu Dębno 2003 był nowy rekord biegu kobiet ustanowiony przez Grażyna Syrek – 2:32:09. Tuż za nią linię mety przekroczyła Monika Drybulska, której zabrakło zaledwie sekundy do wyrównania poprzedniego rekordu w kategorii kobiet.

    Maratony w 2004 i 2008 roku obfitowały w nominacje olimpijskie uzyskiwane w Dębnie. W 2004 roku paszporty olimpijskie w Dębnie uzyskali Waldemar Glinka, Michał Bartoszak i Monika Drybulska. W 2008 roku zaś nominację olimpijską podczas maratonu w Dębnie uzyskali Henryk Szost i ponownie Monika Drybulska. Swoją drogą obecny rekordzista Polski w maratonie właśnie w naszym mieście stawiał pierwsze maratońskie kroki.

    Rosnąca z roku na rok frekwencja startujących w Maratonie Dębno sprawiła, że w 2013 roku zmodyfikowana została trasa biegu i jest tożsama z tą dzisiejszą. Po starcie zawodnicy pokonują dwie małe pętle ulicami Dębna, po czym wybiegają na dwie duże pętle, które prowadzą przez Dargomyśl, Cychry i ponownie ulice Dębna.

    Nowa trasa biegu sprawdziła się już rok później, gdy 28-letni rekord Maratonu Dębno Antoniego Niemczaka pobił Kenijczyk Cosmas Kyeva Mutuku. Czas przez niego osiągnięty – 2:09:57 – był oszałamiający. Zawodnik praktycznie całą trasę pokonał w samotności. Tego dnia nie miał sobie równych. Z czasem historia powtórzyła się jeszcze dwukrotnie. Zawodnik ten bowiem trzykrotnie zwyciężał w Maratonie Dębno.

    W 2021 roku podczas 47. Maratonu Dębno kibice i zawodnicy byli świadkami niesłychanych wydarzeń. Prawdę mówiąc, warto poświęcić tamtej edycji biegu więcej uwagi. Po pierwsze, tymczasowo powrócono do historycznej trasy biegu składającej się z pięciu pętli: Dębno – Barnówko – Dębno. Po drugie, na starcie stanęli nieliczni w związku z obostrzeniami covid-19. Wreszcie po trzecie, wśród startujących można było dojrzeć najlepszych z najlepszych. Wśród mężczyzn, m. in. Krystian Zalewski będący aktualnym rekordzistą Polski w półmaratonie. Wśród kobiet, m. in. bijąca się o minimum olimpijskie Aleksandra Lisowska oraz Izabela Paszkiewicz.

    Obie rywalizacje przebiegały bardzo emocjonująco. Finalnie zwycięzcami zostali: Arkadiusz Gardzielewski z czasem 2:10:31 oraz Aleksandra Lisowska. Uzyskując czas 2:26:08 zawodniczka z Olsztyna nie tylko pobiła dotychczasowy rekord maratonu Grażyny Syrek z 2003 roku o nieco ponad 6 minut, ale także wyrównała rekord Polski w maratonie należący od 2001 roku do Małgorzaty Sobańskiej.

    47. Maraton Dębno 2021 przyniósł sześć wyników poniżej minimum na Igrzyska Olimpijskie w Tokio (Arkadiusz Gardzielewski, Kamil Karbowiak, Krystian Zalewski, Aleksandra Lisowska, Andżelika Mach, Izabela Paszkiewicz), wyrównanie rekordu Polski kobiet (Aleksandra Lisowska) oraz najlepszy czas w maratońskim debiucie mężczyzn (Krystian Zalewski).

    48. Maraton Dębno 2022 rozegrany był w wietrznych i deszczowych warunkach pogodowych. Trzeci triumf w Dębnie święcił Cosmas Kyeva Mutuku, a Monika Jackiewicz uzyskała minimum na Mistrzostwa Europy w Monachium.

    Start w najstarszym maratonie w Polsce jest niepowtarzalną okazją do poznania historii tego biegu. Jeśli poszukujesz wyzwań i chcesz pokonać trasę maratonu tutaj, gdzie biegali Twoi sportowi idole to nie zwlekaj! Rozpocznij treningi i wystartuj w 49. Maratonie Dębno 2023!