Czy, kiedy nadejdzie ten czas, czy będę gotowa? Co się ze mną będzie działo? Jak mnie to zmieni? Bo, że ten czas nadejdzie i mnie zmieni, tego mogę być pewna. Takie myśli mogą i zapewne w pewnym momencie życia pojawiają się w głowie większości kobiet. Mowa o klimakterium, okresie często mylonym z menopauzą, o którym wiedza medyczna jest już dość obszerna, jednak ta powszechna ciągle nie wystarczająca. I mimo, że proces ten bezpośrednio dotyka kobiet, jego efekty odczuwa całe najbliższe otoczenie, dlatego poniższy artykuł polecam zarówno mężom, dzieciom, jak i kobietom w każdym wieku.
Zacznijmy od wyjaśnienia terminów, którymi się posługujemy, ponieważ menopauza, to nie to samo co klimakterium. Dodatkowo spotkać możemy się z określeniami takimi jak premenopauza, perimenopauca, postmenopauza, czy menopauza sztuczna. A czy przekwitanie ma z nią coś wspólnego?
Menopauza to ostatnia miesiączka w życiu kobiety. Stwierdzić ją można dopiero wtedy, gdy krwawienie nie pojawia się przez kolejny rok. Jest ona jednym z etapów procesu noszącego nazwę klimakterium (nazywanego potocznie przekwitaniem), czyli naturalnego procesu fizjologicznego, w trakcie którego ustaje praca jajników, co prowadzi do zaprzestania miesiączkowania. To okres przejściowy pomiędzy dojrzałością płciową, a starością. Wyróżnić możemy kilka faz:
- premenopauza (okres przedmenopuzalny) - okres między poprzedzający menopauzę. W tym czasie następuje wygasanie czynności jajników, zauważyć można zaburzenia cyklu miesięcznego, krwawienie może pojawiać się częściej, rzadziej, być mniej lub bardziej obfite od wcześniejszych. Okres ten może trwać od trzech do ośmiu lat (w niewielu przypadkach dłużej);
- perimenopauza (okres okołomenopauzalny) - to czas przed wystąpieniem menopauzy i jeden rok po jej nadejściu.To tutaj następuje całkowite zatrzymanie funkcjonowania jajników, a wraz z nim, na skutek zaprzestania produkcji estrogenów i progesteronu pojawiają się dokuczliwe, charakterystyczne dla klimakterium objawy (nazywane zespołem klimakterycznym);
- postmenopauza (okres pomenopauzalny) - tak nazywamy czas rozpoczynający się po zaprzestaniu miesiączkowania i trwający do około 65 roku życia.
Istnieje rozróżnienie na menopauzę samoistną, czyli taką, w której czynność jajników zanika w sposób naturalny oraz menopauzę sztuczną, gdy czynność ta ustaje na skutek interwencji chirurgicznej, bądź też chemioterapii lub radioterapii. Spotkać można się z określeniem 'menopauza przedwczesna', gdy zjawisko to ma miejsca przed 40. rokiem życia.
Przyjmuje się, że proces przekwitania sytuuje się pomiędzy 40. a 58. rokiem życia, zaś sama menopauza średnio ma miejsce w wieku 51 lat. W tym czasie może pojawić się wiele dolegliwości towarzyszących zmianom zachodzącym w organizmie. Pierwszym objawem są, wspominane wcześniej, zaburzenia cyklu miesięcznego. Z czasem, tuż przed wystąpieniem menopauzy pojawiać się zaczynają kolejne. Noszą nazwę zespołu klimakterycznego i można je pogrupować na kilka rodzajów. Charakterystyczne są objawy naczyniowo - ruchowe, czyli uderzenia gorąca oraz nadmierna potliwość. W grupie objawów somatycznych pojawiają się zawroty i bóle głowy, kołatanie serca, zaparcia i bolesne oddawanie moczu, przyrost masy ciała, suchość błon śluzowych i skóry, zmniejsza się libido. Klimakterium nie pozostawia bez zmian naszego zachowania, w sferze objawów psychicznych pojawiają się duże wahania nastroje, nadpobudliwość, płaczliwość, bezsenność oraz pogorszenie pamięci.
W związku ze zmianami w organizmie pojawia się niebezpieczeństwo wystąpienia wielu schorzeń. W okresie postmenstrualnym zwiększa się liczba zachorowań na cukrzycę typu II, osteoporozę, miażdżycę, nadciśnienie oraz nowotwory. Z powodu potów i zaburzeń termoregulacji częściej niż dotychczas zdarzają się przeziębienia. Jednak należy pamiętać, że to tylko pewne wskazania i każda kobieta ma duży wpływ na zapobieganie wystąpieniu powyższych schorzeń. Klimakterium to nie choroba, więc nie ma na nie lekarstwa. Istnieje za to sporo sposobów na łagodzenie objawów przekwitania oraz związanych z nim zaburzeń. Wiedza medyczna jest w tej chwili bardzo duża, więc nie ma najmniejszego sensu bierne znoszenie dokuczliwych objawów z założeniem, że tak już po prostu musi być.
Jednym z głównych sposobów radzenia sobie z objawami przekwitania jest hormonalna terapia zastępcza (HTZ). To uzupełnianie brakujących w organizmie hormonów: estrogenów i progesteronu za pomocą preparatów, które zawierają niewielkie ich dawki. Rodzaj hormonów i ich ilość jest ustalana przez lekarza indywidualnie dla każdej pacjentki, mając na względzie stan jej zdrowia. Może się zdarzyć, że lekarz stwierdzi, że akurat w Twoim przypadku terapia hormonalne nie jest wskazana, co wówczas? Istnieje wiele 'pozamedycznych' sposobów łagodzenia dolegliwości, przede wszystkim ogromne znaczenie ma odpowiednia dieta, której zadaniem jest dostarczanie do organizmu odpowiednich dawek energii i składników odżywczych. Zaleca się spożywanie produktów zawierających fitoestrogeny (czyli estrogeny pochodzenia roślinnego), np. jabłka, jagody, siemię lniane lub otręby pszenne, z kolei w pieczywie pełnoziarnistym oraz chudym nabiale znajduje się wapń, niezbędny do wzmocnienia kości. Aby zmniejszyć niebezpieczeństwo podwyższenia ilości cholesterolu, należy pamiętać o odpowiedniej liczbie spożywanych owoców, warzyw, a także olei roślinnych i ryb morskich.
Prawidłowe odżywianie, to jednak jeszcze nie wszystko. Na stan zdrowia, a przede wszystkim na masę ciała wpływ ma to, jaki jest prowadzony tryb życia, a zwłaszcza poziom aktywności fizycznej. Wystarczy półgodzinny spacer dziennie, aby dotlenić organizm, poprawić gęstość kości, a także wzmocnić produkcję serotoniny, czyli 'hormonu szczęścia', zwłaszcza, że takie poczucie jest bardzo pożądane w okresie zmian i niepewności, jakim często bywa klimakterium.
Pamiętajmy, że każdy okres w życiu człowieka, ma swoje plusy i minusy, że nadejdzie nieuchronnie, więc nie ma sensu z nim walczyć, bo nie zmienimy prawideł natury. Możemy jednak zmienić nasz pogląd na sytuację i starać skupić się na tym, co pozytywne. A tego jest nie mało, w końcu w wieku 50 lat dzieci są już odchowane, sytuacja życiowa stabilna, można więc w końcu uwagę skupić na sobie, na związku, który znów ma szansę mniej być rodzicielskim, a bardziej partnerskim, na swoich marzeniach i planach. Do dzieła więc!!
Źródła: www.menopauza.pl www.menopauza.net.pl www.klimakterium.net.pl
